In hun boek Eish Merahrah bestuderen Mohamed Ramadan en Saker El Nour de spanning tussen kleinschalige en industriële landbouw in Egypte en hun verstrengeling met het mondiale kapitalistische systeem. Ze gebruiken de lokale initiatieven rond voedselsoevereiniteit ter inspiratie om grote vraagstukken over het welzijn van Egyptenaren en de gevaren van klimaatverandering voor Egyptische landbouw het hoofd te bieden.
Gepubliceerd in 2024/1 Een kijkje in de keuken
Tussen Caïro en Alexandrië neemt de trein je mee door agrarisch gebied. Het land ziet eruit als een lappendeken van verschillende texturen en kleurschakeringen. Het zijn kleine asymmetrische percelen, waarop verschillende gewassen worden verbouwd of die braak liggen. Dit is het land van de Delta, het oude land van Egypte, dat al duizenden jaren wordt gecultiveerd door middel van irrigatielandbouw langs de Nijl. 58% van de Egyptische bevolking woont en werkt hier tijdens de twee jaarlijkse oogsten. Talloze opstanden en sociale bewegingen vonden hun oorsprong in dit gebied en kregen hun weerslag in kunst en cultuur, zoals bijvoorbeeld de beroemde roman Al-Ard (Het land of De aarde) van Abd al-Rahman al-Sharqawi, die later ook verfilmd is. Het landschap ten westen van Caïro, nochtans ook landbouwgebied, maakt een heel andere indruk. In vergelijking met het oude land zijn de velden hier groter en vaak bebouwd met gigantische kassen. Dit voormalige woestijngebied is sinds de jaren negentig ontgonnen en getransformeerd tot geïndustrialiseerde landbouwgrond in handen van een klein aantal eigenaren.
De strijd voor voedselsoevereiniteit gaat over
een waardiger leven
De studie Eish Merahrah – the Political Economy of Food Sovereignty in Egypt van econoom Mohamed Ramadan en antropoloog Saker El Nour uit 2021 [1] bestudeert de ontwikkeling van de Egyptische landbouw in de moderne tijd met speciale aandacht voor de neoliberale hervormingen van het platteland sinds de jaren negentig. Eish merahrah is de naam van een groot, wit platbrood dat traditioneel wordt gebakken door vrouwen in het zuiden van Egypte. In het Egyptisch dialect betekent eish zowel brood als leven, terwijl merahrah los of in zakken betekent. Volgens Ramadan zou je eish merahrah dan ook vrij kunnen vertalen als ‘een goed leven’. Deze vertaling is alvast in lijn met de politieke ambities van het werk. De strijd voor voedselsoevereiniteit gaat over het garanderen van een waardiger en onafhankelijker leven voor mensen in de stad en op het platteland.
Verder lezen? Bestel het nummer in onze webshop.
