2022/2 Sport!

Het Midden-Oosten en Noord-Afrika in beweging

Hoofdredactioneel

Postzegels rond het thema van de Olympische Spelen sieren het omslag van dit nummer, met prentjes van voetbal, kunstschaatsen, hardlopen, skiën, turnen, wielrennen en nog veel meer. De zegels hebben betrekking op de Zomer- en Winterspelen in Mexico, Japan en Duitsland. Ze zijn echter niet afkomstig uit de landen waar de Spelen werden gehouden; ze komen uit de Emiraten (Ajman en Sharjah), Egypte, Afghanistan, Somalië en Armenië.

Door te kijken naar sport valt er veel te leren over de regio. Sport vormt een krachtenveld waarop maatschappelijke kwesties zoals moderniteit, identiteit, religie, en vrouwenemancipatie worden uitgespeeld. Dat wordt bijvoorbeeld duidelijk uit de motivatie van Qatar om als gastland voor het WK voetbal op te treden, en door het Iraanse verbod op vrouwenvoetbal. Daarnaast biedt sport een nuttig uitgangspunt om naar internationale (machts)verhoudingen te kijken. Zo biedt de populariteit van sporten als voetbal en wielrennen in de Arabische wereld nieuwe inzichten in het kolonialisme. Genoeg redenen dus voor ZemZem om een nummer te wijden aan dit thema.

Dit nummer benadert sport vanuit drie invalshoeken die elkaar regelmatigoverlappen: geschiedenis; politiek; en religie en gender. De historische benadering is cruciaal om de sportpraktijk van vandaag de dag te begrijpen en staat centraal in het stuk van Geert Jan van Gelder over lichaamsbeweging in de vroeg-islamitische periode en van Niek Pas over wielersport in koloniaal Frans-Algerije. Het thema ‘politiek en sport’ omvat naast een interview met Nadim Nassif over het (falende) sportbeleid van Arabische landen ook een opiniestuk van Crystal Ennis over de controverses rond het WK in Qatar. Religie en gender vormen het uitgangspunt van de studie van Jasmijn Rana over moslima’s in Nederland en hun interesse voor kickboksen, alsook in de fotoserie over de traditionele mannensportscholen in Iran.

Na de zes artikelen in het katern volgt een coolingdown in de vorm van vijf korte interviews met professionele sporters uit de regio. Die persoonlijke portretten laten zien hoe individuen zich toeleggen op wat Jasmijn Rana in haar artikel ‘het constante proces van zelfverbetering’ noemt. Dat doen ze onder wisselende en soms moeilijke omstandigheden, van het patriarchaat in Egypte tot een gebrek aan sneeuw in Saoedi-Arabië.

Met dit themanummer bedienen we sportfanaten, amateurs, en zelfs de grootste sporthaters onder de ZemZem-lezers van boeiende verhalen, prachtig beeldmateriaal en sterke analyses.

Hoofdredactie

Judith Naeff en Maaike Voorhoeve

Eindredactie

Mariam Hothout, Nina van Kampen, Sarah Michiel en Daan de Zwart

Tekstredactie

Brigitte van de Pas

Redactie

Fien De Block, Sara Hoefnagel, Monica Lam, Yentl de Lange, Sarah Michiel, Moniek Smit, Amir Taha, Sam van Vliet en Joas Wagemakers

Stagiairs

Silke Bull en Hanae Hajji

Medewerkers aan dit nummer

Tasniem Anwar, Astrid Bourlond, Manar Ellethy, Crystal Ennis, Geert Jan van Gelder, Christian Lange, Bareez Majid, Niek Pas, Jasmijn Rana, Mirjam Shatanawi, Gulnaz Sibgatullina, en Johan Weststeijn