In de afgelopen decennia heeft de wereld behoorlijk wat gewelddadigheden gezien van radicaal-islamitische organisaties, variërend van de moordaanslag op de Egyptische president Anwar al-Sadat in 1981 tot 9 / 11 in 2001. Toch wekken de daden van de Islamitische Staat (IS) internationaal meer afschuw dan die van eerdere andere radicale groepen, zowel onder moslims als onder niet-moslims. Dit, tezamen met het feit dat zelfs veel aan al-Qaida gelieerde ideologen afstand nemen van IS, roept de vraag op: waarop baseert de Islamitische Staat zijn organisatie en beleid?
Gepubliceerd in 2014/2 CrisIS in het Midden-Oosten
De assertiviteit waarmee IS zich presenteert als een groeiende streng-islamitische staat; het uitroepen van een kalifaat eind juni 2014; de verdrijving van christenen en yezidi’s in Irak; en de onthoofdingen van westerse gijzelaars: het zijn zaken die wereldwijd verbazing en afschuw hebben gewekt bij politici en burgers, bij moslims en niet-moslims. Hoe verantwoordt IS dit soort daden? In dit artikel ga ik allereerst kort in op de geschiedenis van IS en daarna beschrijf ik voor wat betreft zijn organisatie hoe deze groep zijn claims als staat en kalifaat onderbouwt. Met betrekking tot het beleid van IS analyseer ik hoe het het gebruik van seksslaven en de toepassing van onthoofdingen op westerse gijzelaars verklaart.
Voor iedereen die het nieuws over IS heeft gevolgd, is duidelijk dat de geschiedenis van deze groep een alfabetsoep aan afkortingen is: AQI, ISI, ISIS, ISIL en IS. Het begon allemaal in 1999, toen de Jordaanse radicale islamist Abu Musab al-Zarqawi (1966-2006) vrij kwam uit de gevangenis. Hij vertrok naar Irak en stichtte daar de militante organisatie Jamaat al-Tawhid wa-l-Jihad (de Groep van de Eenheid van God en Jihad). Hoewel al-Zarqawi aanvankelijk weinig bekendheid genoot, veranderde dit na de Amerikaanse inval in Irak in 2003. Vanaf dat jaar eisten al-Zarqawi en zijn organisatie namelijk een belangrijke rol op in het gewapende verzet tegen de Amerikanen en waren zij bovendien deels verantwoordelijk voor de vele aanslagen op sjiitische moslims in diverse delen van Irak.
Verder lezen? Bestel het nummer in onze webshop.