Feestje
Hoofdredactioneel
Twee miljoen euro. Dat mag de viering van 400 jaar Turks-Nederlandse betrekkingen de overheid kosten. We kennen de hoogte van het bedrag dankzij de PVV, dat tot tweemaal toe Kamervragen stelde over de viering. Wilders schreef in november in een opiniestuk in de Volkskrant dat Nederland de viering zou moeten afgelasten, want ‘er valt niets te vieren tussen Nederland en Turkije’. Ook is president Abdullah Gül niet welkom voor een staatsbezoek, want zijn regime ‘is geen waarachtige vriend van het Westen en dus ook niet van Nederland’.
De viering gaat gewoon door, zo liet het kabinet weten. Het ministerie van Buitenlandse Zaken hoopt dat de viering ‘de zeer diverse betrekkingen tussen Nederland en Turkije bestendigt’. Voor het kabinet is Turkije een belangrijke handelspartner, een NAVO-bondgenoot en kandidaat lid van de Europese Unie. Ook wijst het op de intensieve maatschappelijke betrekkingen, mede vanwege de 380.000 Nederlanders van Turkse afkomst, en de rol van Turkije in de transitie van een aantal Arabische landen. Maar kritiek ontbreekt niet: minister Rosenthal vindt tegelijkertijd dat Turkije verdere stappen zou moeten zetten in zijn democratische hervormingsproces. De viering van 400 jaar diplomatieke betrekkingen zou de democratische hervormingen in Turkije moeten versterken.
Kortom: een feestje met een zwart randje. Ondertussen denken Nederlanders bij Turkije allereerst aan de kruidenier op de hoek, hoofddoeken en zonvakanties. Enthousiasme voor de viering is er vooral bij organisaties van Turkse Nederlanders, gemeenten, het bedrijfsleven en het culturele veld. Een enkeling kent misschien de leus ‘liever Turks dan Paaps’ die tijdens de Tachtigjarige Oorlog in omloop kwam nog voordat diplomatieke banden tussen beide landen werden aangeknoopt.
Dit jaar is het vierhonderdjaar geleden dat de Nederlandse gezant Cornelis Haga zijn geloofsbrieven aan de Osmaanse sultan aanbood. In dit nummer onder andere een portret van Haga, een overzicht van vierhonderd vriendschap, de memoires van de Turkse diplomaat Yakub Kadri Karaosrnanoglu, het fotoproject ‘Ebru’ over religieuze en etnische diversiteit in Turkije, interviews met Turkoloog Erik-Jan Zürcher en cabaretière Funda Müjde, en een reportage over de Turkse media.
Hoofdredactie
Jurgen Maas & Annemarike Stremmelaar
Redactie
Josephine van den Bent, Anna Bukhari, Nina ter Laan, Hanna Leyerzapf, Madelon Stokman, Monique Swart en Joas Wagemakers
Eindredactie
Josephine van den Bent & Jurgen Maas
Aan dit nummer werkten mee
Asis Aynan, Hamide Dogan, Jonathan Even-Zohar, Maarten Jan Hijmans, Martijn Oostra, Jan Jaap de Ruiter, Jan Schmidt, Hans van der Sloot, Ingrid van der Vlis, Dirk Wanrooij en Leon Willems
In deze ZemZem
Cornelis Raga
Portret van een gezant in Istanbul
Ingrid van der Vlis & Hans van der Sloot
6
Wetenschap
Jan Schmidt
12
Welk Turkije?
Fotoreportage
Attila Durak
23
Herinneringen van een Turkse diplomaat in Nederland
Yakup Kadri Karaosmanoğlu
Literatuur
Hamide Dogan
32
‘Liever Turks dan Paaps’
Analyse
Josephine van den Bent
40
‘Turkse toetreding tot EU is een gepasseerd station’
Interview met Erik-Jan Zürcher
Annemarike Stremmelaar & Jurgen Maas
47
Interview met Funda Müjde
Annemarike Stremmelaar & Jurgen Maas
53
Geen waakhond maar supporter
Reportage over de media in Turkije
Leon Willems
58
Column
Jonathan Even-Zohar
64
Een vleugje Haifa aan een Nederlandse universiteit
Interview met Asad Jaber
Aflevering 12 van de serie Afscheid van een generatie
Maarten Jan Hijmans
67
Een kennis uit Hemsterdem
Column
Asis Aynan
75
Op het nachtkastje
Het favoriete boek van Froukje Santing
Madelon Stokman
78
De Egyptische revolutie in een achterstandswijk
Scriptie
Dirk Wanrooij
81
Literatuur
De islam in Nederland verdient een betere titel
Marcel Poorthuis en Theo Salemink, Van Harem tot Fitna. Beeldvorming van de islam in Nederland 1848-2010
Jan Jaap de Ruiter
90
Signalementen
94